Psychoterapia to proces leczenia ran psychiki, zmiany sposobu myślenia i metoda na poznanie siebie. To przyjrzenie się temu, od czego zazwyczaj uciekamy. Aby psychoterapia była skuteczna, pomiędzy pacjentem a terapeutą musi wytworzyć się dobra relacja – relacja terapeutyczna. Zaufanie do terapeuty to podstawa całego procesu. To przestrzeń w której uzewnętrzniasz się, odkrywasz i nie jesteś oceniany.
Pierwsza sesja psychoterapii
Sesja terapeutyczna to czas dla Ciebie, w którym możesz wyrzucić z siebie wszystko, co leży Ci na sercu. Natrętne myśli, trudne emocje, wewnętrzne dylematy i konflikty. Powiedz psychoterapeucie wszystko, ponieważ może się okazać, że nawet drobne sprawy mogą kryć ogromne znaczenie. Wykorzystaj ten czas w pełni dla siebie. Pytaj o wszystko, co budzi Twoje wątpliwości. Psychoterapeuta jest dla Ciebie i służy Ci swoją wiedzą. Zadawaj tyle pytań ile chcesz. Masz czuć się bezpiecznie i komfortowo. Sesja ma być dla Ciebie przestrzenią, w której możesz otworzyć się i możesz być sobą. Psychoterapeuta nie ma prawa Cię oceniać. Nie da Ci też gotowej wskazówki co masz robić, bo to Ty odpowiadasz za swoje życie. Ale zapyta Cię o takie rzeczy, o których nie myślałeś do tej pory. Pokaże Ci nową perspektywę. Zrozumie Cię i to dlaczego dokonujesz w swoim życiu właśnie takich wyborów. Będzie przy Tobie w najtrudniejszych sytuacjach.
Lęk przed pierwszą sesją
Dbamy o zdrowie fizyczne od małego. Niewielu z nas ma okazję zadbać o swoje zdrowie psychiczne. Na sesję do psychoterapeuty zgłaszamy się zazwyczaj, gdy nasz świat się zawalił. Często, gdy rozmowa z bliskimi nie pomaga. Nie dbamy o profilaktykę. Nie troszczymy się regularnie o siebie i swoje samopoczucie. Jeżeli nie mieliśmy styczności z rozwojem osobistym, sesja psychologiczna budzi niepokój. To naturalne. Warto na takim spotkaniu zdać się intuicję, otworzyć na siebie i drugiego człowieka. Tu nie ma oceniania, krytykowania, pouczania. To szczera rozmowa o tym co się dzieje. Jeżeli jest się gotowym na pracę, to spotkanie i proces terapii przynosi rezultaty. Pierwsza sesja zwykle budzi wiele obaw i wątpliwości. Zdarza się, że ludzie od razu zaczynają mówić o najbardziej bolesnych kwestiach. Czasem nie są w stanie długo się otworzyć, nie mogą rozpoznać swoich emocji. Potrzebują najpierw lepiej poznać terapeutę, oswoić się z nim i z sytuacją. Nie ma tu zasady. Każdy potrzebuje czegoś innego. Pierwsza sesja to zwykle próba uchwycenia na czym polega problem, próba zrozumienia z czym zmaga się klient. To pytania o jego aktualną sytuację życiową. Uchwycenie kontekstu w jakim się człowiek znajduje i zobaczenie, w jaki sposób przejawiają się trudności w codziennym życiu. Wszystko po to, aby odnaleźć przyczynę problemów i skutecznie pomóc. Psychoterapia pozwala na zbudowanie często pierwszej w życiu relacji, opartej na akceptacji, zaufaniu i szacunku.
Sesje online
Do niedawna konsultacje psychologiczne kojarzyły nam się głównie ze spotkanie w cztery oczy z terapeutą siedząc w fotelach, twarzą w twarz. Jednak obecnie, po części ze względu na rozwój technologii, brak czasu, ale również w dużej mierze przez pandemię rozwinęła się psychoterapia online. Na czym ona polega, jak się odbywa i kto najczęściej z niej korzysta? Największa różnica oczywiście polega na tym, że spotkania odbywają się przez Internet, głównie za pośrednictwem komunikatora umożliwiającego łączność wideo. To rozwiązanie dla osób, które chcą zaoszczędzić czas na dojazdy. To elastyczność w doborze terminu rozmowy i nieograniczona dostępność pod względem terytorialnym. Prowadzenie terapii w komfortowych warunkach, we własnym domu daje poczucie bezpieczeństwa.
Mity i fakty na temat psychoterapii
Z psychoterapii korzystają osoby chore psychicznie. Nie. W opinii społecznej myli się często psychiatrę z psychoterapeutą. Psychiatra jest lekarzem i może przepisywać leki. Psychoterapia jest od tego, by poprawić jakość życia. Korzystanie z niej świadczy o tym, że dbamy o siebie, swoje zdrowie psychiczne i relacje z innymi.
Po co iść do psychoterapeuty, lepiej pogadać z przyjacielem. Nie zawsze. Rozmowa z psychoterapeutą różni się od rozmowy z bliskimi. Nasi znajomi nie są w stanie obiektywnie przeanalizować sytuacji i często mówią nam to, co chcemy usłyszeć. Terapeuta stosuje profesjonalne metody pozwalające na wielowymiarową analizę sytuacji. Spotkanie z psychoterapeutą to spotkania, podczas których realizujemy strategię, prowadzącą do rozwiązania sytuacji problemowej.
Psycholog mnie „prześwietli”. Nie. Psycholog nie posiada nadprzyrodzonych umiejętności, a o większości spraw ważnych dla pacjenta może się dowiedzieć podczas bezpośredniej rozmowy z nim. Psycholog ma bogatą wiedzę na temat funkcjonowania człowieka i używa technik, które pozwalają przyjrzeć się sytuacji od strony psychologicznej, jednak nie umie czytać w myślach. To od pacjenta zależy na ile będzie chciał się otworzyć i które tematy będzie chciał ujawnić.
Jak przygotować się do sesji?
Pierwszy kontakt ze specjalistą zdrowia psychicznego może być dla wielu osób źródłem stresu. Nie wiemy czego się spodziewać i trudno nam otworzyć się przed obcą osobą. Są jednak sposoby na to, by przygotować się na taką wizytę. Warto napisać sobie na kartce najważniejsze kwestie, które chcemy poruszyć podczas rozmowy. Jeśli jest to nasza pierwsza wizyta dobrze jest powiedzieć o tym specjaliście. Psychoterapeuta może zapytać się Ciebie o okoliczności zgłoszenia się, emocje, sprawy, z którymi przychodzisz. O Twój nastrój, codzienną aktywność, cechy osobowości, sytuację rodzinną czy zawodową. O relacje interpersonalne, związki, w których jesteś lub byłeś. A także szereg innych pytań, wynikających z danego kontekstu i problemu. Czasem otrzymasz propozycję zrobienia diagnostycznych badań psychologicznych. Ich celem jest różnicowanie pomiędzy różnymi zaburzeniami, określenie cech osobowości i zachowań w różnych sytuacjach życiowych.
Podczas spotkania mów to, co czujesz. Psychoterapeuta nada temu odpowiedni porządek. Bądź szczery, bo tylko w ten sposób można razem znaleźć właściwy sposób leczenia. Ty również możesz zadawać pytania. Nie wstydź się. Pytaj, jeśli czegoś nie wiesz, a czujesz, że jest to ważne dla Ciebie. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, dziel się tym. Specjalista to Twój partner. Spotkania przed właściwą psychoterapią to zazwyczaj 3 sesje konsultacyjne. Czas trwania psychoterapii zależny jest od kilku czynników, w tym celu jaki wyznaczył sobie pacjent, natura problemu z jakim się zgłasza, jego intensywności odczuwania czy nurtu terapii. Doświadczenie życiowe, osobista historia, przeszłe zdarzenia wpływają pośrednio i bezpośrednio na proces zmiany. Także sama determinacja pacjenta ma niezwykły wpływ na to, jak szybko przyjdą efekty. Warto więc w taką pracę się zaangażować.
Odkładanie decyzji o skorzystaniu z terapii
Czasem mimo narastających trudności odkładamy wizytę u specjalisty. Sięgnięcie po pomoc zaczyna się opóźniać o kolejne miesiące i lata, a problem się pogłębia. Większość ludzi zgłasza się z problemem dopiero po pewnym czasie. Zdarza się nawet, że po wielu latach. Im dłuższy czas minął, tym często dłuższy staje się proces psychoterapii. To tak, jakbyśmy przyszli do lekarza z powikłaniami po nieleczonej grypie. Leczenie będzie trwało dłużej, niż gdybyśmy przyszli z bolącym gardłem. Wtedy pomoc jest szybka i skuteczna. Nie odwlekajmy zatem wizyty. Lepiej działać szybko i cieszyć się dobrym samopoczuciem. Problemy warto usuwać jak są maleńkie.