Wychowanie dziecka silnego i odpornego psychicznie to proces. Wymaga uwagi, empatii i odpowiednich umiejętności ze strony rodziców. Rozwijanie odporności psychicznej u dziecka jest kluczowe dla jego sukcesu w życiu. Sukcesu w życiu prywatnym i zawodowym. Umiejętności do tego niezbędne dotyczą rozwiązania problemów, radzenia sobie w stresujących sytuacjach czy samodzielności. Dziś omówię kilka sposobów, które pomogą Ci wspierać rozwój Twojego dziecka, aby wyrastało na osobę silną psychicznie.
Budowanie bezpiecznej więzi
Dziecko, aby zdrowo się rozwijało musi czuć się bezpiecznie. Kiedy wie, że ma wsparcie i zrozumienie, łatwiej mu pokonywać trudności. Ważne jest okazywanie mu akceptacji, dawanie poczucia stabilności, przewidywalności. Niezwykle ważna jest dostępność emocjonalna i fizyczna rodzica. Dziecko powinno czuć, że może liczyć na rodzica w każdej sytuacji. Kiedy dziecko mówi, rodzic powinien na nie reagować, okazywać zrozumienie i empatię. Warto zadawać pytania, które pokazują, że jest się zainteresowanym tym, co dziecko mówi, oraz odpowiadać na jego emocje. Równie ważne jest okazywanie uczuć poprzez czułe słowa, przytulenie czy wspólne spędzanie czasu. Szybkie i adekwatne reagowanie na dziecko, rozwija w nim zaufanie do rodziców oraz daje mu bezpieczeństwo. Regularna rutyna, taka jak wspólne jedzenie, wieczorne czytanie przed snem, czy cotygodniowe rodzinne spacery, wzmacniają więź między dzieckiem a rodzicem. Dają poczucie przynależności. Jakość aktywnego spędzania czasu spędzanego razem ma ogromne znaczenie. Te chwile budują wspomnienia i wzmacniają więź emocjonalną. Dziecko powinno być czuć się swobodnie w domu. Nie można go karać odrzuceniem i wycofywaniem się z relacji. Dziecko ma czuć się ważne i powinno mieć możliwość uczestniczenia w podejmowaniu rodzinnych decyzji. Każde dziecko jest inne i ma swoje specyficzne cechy, talenty oraz potrzeby. Zadaniem rodzica jest akceptacja dziecka i wspieranie jego indywidualności. Dążenie do budowania bezpiecznej więzi wymaga czasu, cierpliwości i uważności na potrzeby dziecka. Dając mu taki fundament, pomagamy mu odważnie wkraczać w życie.
Nauka radzenia sobie z emocjami
Dzieci muszą rozpoznawać, nazywać i wyrażać swoje emocje w zdrowy sposób. Uczenie dziecka radzenia sobie z emocjami to kluczowy element jego rozwoju psychicznego. Dzieci, które zostały w tym poprowadzone, lepiej radzą sobie w sytuacjach stresowych i mają lepsze relacje z innymi. Twoim zadaniem jako rodzica jest rozpoznawać i nazywać emocje, których doświadcza dziecko. Ono nie rozumie co się z nim dzieje. Nie ma umiejętności regulowania emocji, więc musi się tego nauczyć od Ciebie. Używaj prostych słów, zwracaj uwagę na to jak emocje czuje się w ciele, czy jakie mogą być reakcje na nie. Pamiętaj, że dziecko modeluje Twoje zachowania. Jeżeli potrafisz rozpoznawać swoje emocje, nazywać je i w konstruktywny sposób radzić sobie z nimi – Twoje dziecko będzie Cię naśladować. Ucz je technik samoregulacji, np. technik oddechowych, medytacji, treningu uważności. Codziennie potrzebny jest czas na zatrzymanie się i wyciszenie. Stwórz dziecku przestrzeń, gdzie może się wyciszać, kiedy czuje się przytłoczone. Może być to miejsce, w którym zmysły odpoczywają, gdzie dziecko może pobyć samo przez chwilę. Jeśli jest rozdrażnione lub smutne, rozważcie razem, co jest przyczyną i co może doprowadzić do zmiany stanu emocjonalnego. Ucz dziecko szukania rozwiązań problemów, np. jeśli dziecko jest smutne, że nie może pobawić się z przyjaciółmi, razem poszukajcie innej opcji zabawy. Kiedy dziecko radzi sobie z trudną emocją, pochwal je za to, co wzmacnia takie zachowanie w przyszłości. Nie ignoruj jego uczuć. Zamiast mu mówić „Nie płacz”, lepiej powiedz: „Widzę, że jesteś smutny, co cię zmartwiło?”. Tłumacz, że wszystkie emocje są naturalne i każdy je odczuwa. Ważne jest, jak sobie z nimi radzimy. W chwilach, gdy dziecko przeżywa silne emocje, bądź przy nim. Wystarczy po prostu być obecnym, przytulić i zapewnić bezpieczeństwo. Nauka radzenia sobie z emocjami, pomoże dziecku lepiej radzić sobie z wyzwaniami dnia codziennego.
Wspieranie samodzielności i odpowiedzialności
Ponoszenie odpowiedzialności za mniejsze zadania i decyzje, daje dziecku poczucie kontroli i zwiększa pewność siebie. Ważne jest pokazanie dziecku, że życie nie zawsze jest przyjemne, a trudności są jego częścią. Rodzic ma pomagać w kształtowaniu realistycznych oczekiwań i uczyć, że nie zawsze można wszystko kontrolować. Ale można kontrolować swoje reakcje na to, co się dzieje. Uczenie dziecka samodzielności i odpowiedzialności to kluczowy element wychowania, który wprowadza je do dorosłego życia. Dlatego dawaj dziecku małe zadania, które wymagają odpowiedzialności adekwatnej do jego wieku. Później stopniowo zwiększaj ich zakres. Nie podejmuj za dziecko każdej decyzji. Daj mu prawo wyboru, aby poznawał siebie i nabierał do siebie zaufania. Daj mu możliwość próbowania nowych rzeczy i akceptuj występujące w procesie nauki błędy. Dziecko rozwija się dobrze, kiedy ma postawione granice. Zna zasady i konsekwencje ich złamania. Zbyt sztywne granice lub ich brak – szkodzą i nie dają poczucia bezpieczeństwa. Dobrze jest mieć zaplanowany czas, w którym dziecko ma miejsce na obowiązki i swobodną zabawę. To uczy dziecko organizowania sobie czasu. Kiedy dziecko wypełnia obowiązki samodzielnie lub podejmuje odpowiedzialne decyzje, chwal je za to. Pochwały mogą dotyczyć wysiłku jakie dziecko włożyło w wykonanie zadania, np. „Jestem dumna, że tak dokładnie sprzątnąłeś swój pokój”. Zamiast zawsze oferować pomoc, najpierw zapytaj dziecko czy jej potrzebuje. Daj mu zrobić po swojemu. Wspieraj, ale nie wyręczaj.